Lied 586 uit de bundel van Joh. De Heer/gezang 392 Liedboek voor de kerken

Dit overbekende lied werd in 1847 geschreven door Henry Francis Lyte toen hij met tuberculose op zijn sterfbed lag.
Henry Francis Lyte werd op 1 juni 1793 in Ednam, een klein Schots dorp in de buurt van Kelso, geboren als tweede zoon van de marineofficier Thomas Lyte en diens vrouw Anna Maria (née Oliver). Zijn vader, die het gezin op een zeker moment in de steek liet, stierf tijdens de oorlog tegen Napoleon. Vrij vlot daarop stierf ook zijn moeder die, nadat haar man het gezin in de steek had gelaten, in Londen was gaan wonen. Het was de Ierse predikant dr. Robert Burrows die zich over de wees geworden kinderen Lyte ontfermde. Hij was het die de capaciteiten van Henry Francis herkende en zorg droeg voor diens scholing. (Later schijnt Henry dr. Burrows het door hem in zijn studie geïnvesteerde geld te hebben terugbetaald.) In 1809 ging Henry geneeskunde studeren aan de Universiteit van Dublin. Al vrij snel besloot hij de studie geneeskunde in te wisselen voor een studie theologie. Waarschijnlijk was het de door Henry's moeder bijgebrachte liefde voor God en diens Woord die hem tot deze keuze hebben gebracht, maar mogelijk speelde daarbij ook zijn zwakke gezondheid een rol. Tijdens zijn studie aan Trinity College in Dublin won hij, drie jaar op rij, prijzen voor zijn gedichten en een studiebeurs. In 1814 studeerde hij af en werd hij in het daarop volgende jaar op eenentwintigjarige leeftijd als predikant ingewijd in de Church of England, in de St. Munn's Church in Taghmon (Ierland). Hij werd daar bevriend met de predikant Abraham Swanne en stond deze, toen hij ernstig ziek werd bij, tot diens dood en hielp de achterblijvende weduwe en haar gezin waar hij maar kon. Het is het levende geloof van deze jonge collega geweest dat op Henry een diepe indruk heeft gemaakt. Vele uren hebben ze samen over God en zijn Woord gesproken, wat hen dichter bij God heeft gebracht. Vanuit dit intense delen van hun geloof schreef Henry het prachtige lied Jesus,I my cross have taken ook gaf hij aan, dat hij vanuit dit contact op een andere manier was gaan preken.
Zijn harde werken en extra inzet werd er de oorzaak van dat zijn gezondheid dusdanig achteruit ging dat hij voor herstel naar het warmere Frankrijk moest.

Hoewel hij uiteindelijk tot zijn dood de Engelse Kerk heeft gediend, waarvan drieëntwintig jaar in Brixham waar hij met zijn vrouw Anna Maxwell in vele projecten actief was, eiste zijn ontembare inzet zijn tol. In 1844 werd er bij hem tuberculose vastgesteld. Zijn lichamelijke toestand verslechterde daarop snel. Ondanks dat zijn vrouw er door grote spaarzaamheid voor zorgde dat er genoeg geld was om, in verband met Henry's verslechterende gezondheid, de winterperiode in het warmere Frankrijk en Italië door te kunnen brengen, preekte Henry op vijfenveertigjarige leeftijd zijn laatste preek. In deze preek herinnerde hij zijn ademloos luisterende gemeente eraan dat ieder eens zal sterven, maar dat degene die het lijden en sterven van Jezus Christus voor zich hadden omarmd te allen tijde bereid waren de dood te ontmoeten. Getuigend dat hij, in en door het offer van Jezus Christus, het Leven had gevonden, riep hij in die laatste dienst ieder op om tijdig met Hem in het reine te komen. Diezelfde middag trok hij zich in zijn studeerkamer terug en schrijf Abide With Me. In verband met zijn snel slechter wordende gezondheid reisde hij daarop af naar Italië. Tien weken na de genoemde laatste boodschap stierf Henry op 20 november 1847 in het bijzijn van een collega predikant die later vertelde dat Henry's laatste woorden waren: 'Peace! Joy!'.
Zijn longen hadden het begeven. Een paar dagen tevoren had hij de uiteindelijke versie van Abide With Me naar zijn vrouw verzonden. Het lied werd door William H. Monk (1823-1889) op muziek gezet en het werd voor het eerst gezongen tijdens de herdenkingsdienst van Henry Lyte.

Het lied wordt in menig christelijke denominatie gezongen en is een neerslag van Henry's geloof dat door alles wat hij heeft meegemaakt een grote diepgang kende en als zodanig herinnert dit lied blijvend aan zijn laatst verkondigde boodschap: wie het offer van Christus heeft aanvaard is klaar om Jezus Christus te ontmoeten en behoeft slechts te zeggen: Blijf bij mij Heer.