Lied + verhaal


Lied 925 uit de bundel van Johannes de Heer.


De dichteres van dit overbekend geworden lied is Julie Katharina von Hausmann.
Julie werd als de vijfde van zes dochters in het gezin Hausmann geboren op 7 maart 1826 in Mitau, Letland, waar ze ook haar jeugd doorbracht. Vader Hausmann was leraar aan een gymnasium. Julie leidde een tamelijk teruggetrokken, bijna eenzaam leven binnen het op zich levendige en drukke gezin, een omstandigheid die, naar het heet, haar innerlijke ontwikkeling heeft bepaald. Zo werd bijvoorbeeld door deze omstandigheid vooral het gebed haar zeer dierbaar.
Na haar bevestiging als lerares en opvoedkundige was zij als privé lerares werkzaam in meerdere gezinnen. Op de vrije en stille momenten schreef zij in gedichten wat zij innerlijk doorleefde. Ze hield deze pennenvruchten, hoewel ze die soms deelde met een enkeling, het liefst voor zichzelf. Haar niet al te sterke gezondheid speelde haar dusdanig parten, dat ze vaak van werkplek moest wisselen en uiteindelijk met een van haar zusters de zorg voor haar zieke ouders op zich heeft genomen. Toen haar ten slotte blind geworden vader in 1864 stierf, heeft ze voornamelijk bij haar zusters geleefd, dan eens in Duitsland bij haar jongste zuster, dan in Zuid Frankrijk bij een van de andere zusters en ten slotte vond ze haar thuis in St. Petersburg bij haar oudste zuster. Deze oudste zuster was daar hoofd van de St. Annenschool. Julie deed de huishouding en gaf enkele uren muziekles.
Het was een vriendin die Gustav Knak, predikant in Berlijn van de
Bethlehemskirche en tegelijk dichter van talloze kerkliederen, in aanraking bracht met enkele van de aan haar door Julie toevertrouwde gedichten. Na lezing vroeg hij Julie schriftelijk om hem al haar gedichten toe te sturen omdat ze volgens hem zeker moeite van het uitgegeven moesten waard waren. Julie heeft dit verzoek ingewilligd, terwijl dit haar ook aanspoorde met dichten door te gaan. Haar gedichten verschenen aanvankelijk in 1862 anoniem als 'Maiblumen, Lieder einer Stillen im lande'.
Geheel tegen haar wil werd haar naam toch bekend.
Het lied 'Neem Heer mijn beide handen' werd zodra het voorzien was van een melodie van de hand van Friedrich Silcher wijd en zijd verbreid.

Dit lied is vanuit zeer persoonlijke en ingrijpende omstandigheden ontstaan.
Julie blijkt namelijk getrouwd te zijn geweest met een Hernhutter zendeling wiens naam nooit bekend is geworden en die was uitgezonden naar Groenland. Omdat Julie tegen het moment van uitzenden ernstig ziek werd, werd na het sluiten van het huwelijk aan het ziekbed besloten dat hij eerst alleen zou gaan. Julie kampte onder meer met hevige migraineaanvallen en het leek er aanvankelijk niet op dat ze zou herstellen. Er gebeurde echter een wonder en Jullie vertrok uiteindelijk, na het verkrijgen van het benodigde visum en een verblijfsvergunning, alsnog haar man achterna. Toen ze uiteindelijk in Groenland aankwam op de missiepost, bleek dat haar man drie dagen voor haar aankomst door een dodelijke ziekte was getroffen en overleden. Julie moest een aantal maanden wachten voor er een schip arriveerde dat haar naar haar geboorteland terug kon brengen. Het is in die tijd van diepe droefheid en eenzaamheid geweest dat zij het uiteindelijk het wereld beroemde lied 'Neem Heer, mijn beide handen' heeft geschreven.
In het jaar 1901 verhuisde ze naar het Estlandse kuuroord Wösso (Võsu) waar zij op 15 augustus van dat jaar stierf. Haar graf is nog steeds te vinden op het kerkhof bij de kapel van Illomäge (Ilumäe) bij Gut Palsms (Palmse), Estland.

Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail Print

Neem Heer mijn beide handen

Voor de oorspronkelijke liedtekst klik op PDFlogo So nimm denn meine Hände originele tekst.pdf
YouTube Video
So nimm denn meine Hände originele tekst.docx Juli Katharina  von Hausmann

Terug